Πρόταξη του κοινωνικού συμφέροντος

Με το πρόσχημα της άμεσης ανάγκης ρευστότητας, των απαραίτητων επενδύσεων και της μείωσης των εξόδων του δημοσίου ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα του χρέους, ξεπουλιούνται με συνοπτικές διαδικασίες δημόσια ακίνητη περιουσία, δημόσιες επιχειρήσεις ακόμη και κατοχυρωμένα κοινωνικά αγαθά, σε ιδιώτες κεφαλαιούχους. Τα εξευτελιστικά αντίτιμα που πληρώνονται στα ταμεία του κράτους από τους επενδυτές είναι το κερασάκι στην τούρτα που αποδεικνύει ότι σε καμία περίπτωση αυτές οι συναλλαγές δεν γίνονται προς όφελος της κοινωνίας.

Οι “αποκρατικοποιήσεις” όπως τις ονομάζουν για να τονίσουν το αρνητικό νόημα της λέξης κράτος, προφανώς αφορούν και την τοπική αυτοδιοίκηση. Το ξεπούλημα των λεγόμενων οικοπέδων “φιλέτων”, η παράδοση της χρήσης του δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης σε ιδιωτικές εταιρείες, η παραγωγή και διαχείριση της ενέργειας από μεγαλοεπενδυτές, η ιδιωτικοποίηση των μεταφορών, η ενοικίαση υπαλλήλων από μεγαλοεργολάβους, η ιδιωτική ασφάλιση, η συντονισμένη καταβαράθρωση του κρατικού συστήματος παιδείας και υγείας και η αντικατάστασή του με ιδιωτικό, επηρεάζουν είτε άμεσα είτε έμμεσα όλους τους δήμους της χώρας, μαζί και τον δήμο Τήνου.

Σε αυτές τις ιδιωτικοποιήσεις ή αποκρατικοποιήσεις εμείς απαντάμε με κοινωνικοποιήσεις. Απέναντι στις έννοιες του ιδιωτικού και του κρατικού αντιπαραβάλουμε την έννοια του κοινωνικού. Πιστεύουμε ότι η περιουσία του λαού δεν πρέπει να περάσει σε χέρια ιδιωτών αλλά ούτε να μένει στη διαχείριση μιας κεντρικής κρατικής εξουσίας. Για μας, η αυτοδιοίκηση είναι ένα από τα εργαλεία που μπορούν να βοηθήσουν την κοινωνία να ξαναπάρει στα χέρια της αυτά που της ανήκουν και να τα χρησιμοποιήσει για το δικό της όφελος. Βέβαια, ο ρόλος που έχει δώσει στους δήμους η κεντρική διοίκηση, ειδικότερα μετά τον “Καλλικράτη”, απέχει πολύ από αυτό το μοντέλο που οραματιζόμαστε. Είναι όμως στο χέρι μας, καταρχήν να εκμεταλλευτούμε όλες τις δυνατότητες που έχουμε και δεύτερον να διεκδικήσουμε ότι μας έχει “κλαπεί”. Οραματιζόμαστε ένα συμμετοχικό μοντέλο αυτοδιοίκησης και αυτοδιαχείρισης της δημοτικής περιουσίας όχι απλά την μεταφορά της διαχείρισης από την κρατική εξουσία σε μια αντίστοιχης λογικής αλλά μικρότερης εμβέλειας δημοτική εξουσία.

Τα επιχειρήματά μας ενάντια στην εμπορευματοποίηση και την ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών του κράτους και του δήμου:

• Οι ιδιωτικές εταιρείες λειτουργούν με τους νόμους της αγοράς και με γνώμονα το κέρδος . έτσι οι υπηρεσίες που προσφέρουν δεν έχουν ποτέ ως επίκεντρο το κοινωνικό συμφέρον αλλά την οικονομική απόδοση
• Έχει αποδειχτεί περίτρανα ότι οι ιδιωτικοποιήσεις των κοινωνικών αγαθών (υγεία, νερό, παιδεία, μεταφορές κλπ.) οδηγούν σε υψηλότερα τιμολογημένες και χαμηλότερου επιπέδου υπηρεσίες. Σε Γερμανία, Γαλλία κλπ. ήδη οι πολίτες ξαναπαίρνουν στα χέρια τους την διαχείριση του νερού από τις ιδιωτικές εταιρείες, μέσω των δήμων την ίδια στιγμή που το ελληνικό κράτος την χαρίζει στους επενδυτές.
• Πολύ συχνά δημιουργούνται μονοπώλια και καρτέλ με καταστρεπτικές συνέπειες για τον πολίτη.
• Οι πελατειακές σχέσεις λειτουργούν και στον ιδιωτικό τομέα όπως ακριβώς και στον δημόσιο.
• Οι ιδιωτικές υπηρεσίες κοστίζουν και μάλιστα το κόστος τους δεν είναι σταθερό. Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι τα έσοδα θα επαρκούν για να καλύψουν το κόστος στο μέλλον.
• Οι πολίτες πληρώνουν ήδη μέσω φόρων και τελών για υπηρεσίες που στη συνέχεια ιδιωτικοποιούνται και χρεώνονται ξανά.

Οι προτάσεις μας για την πρόταξη του κοινωνικού συμφέροντος και την υπεράσπιση των δημόσιων κοινωνικών αγαθών:

• Ενημέρωση των πολιτών για τις επικείμενες συνέπειες των ιδιωτικοποιήσεων
• Δημοψηφίσματα σχετικά με τις ιδιωτικοποιήσεις (πχ. δημοψήφισμα Πάρου – Αντιπάρου για την δημόσια και δωρεάν υγεία, δημοψήφισμα δήμων Θεσσαλονίκης για την ιδιωτικοποίηση του νερού)
• Διεκδίκηση της δημόσιας περιουσίας και της δημόσιας φύσης των κοινωνικών αγαθών
• Μείωση των συμβολαίων με ιδιωτικές εταιρείες
• Βέλτιστη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού του δήμου

Για να συνειδητοποιήσουμε τις αρνητικές συνέπειες των ιδιωτικοποιήσεων, βασική προϋπόθεση είναι να νιώσουμε ότι η δημόσια – δημοτική περιουσία ανήκει σε εμάς τους πολίτες. Ιδέες που μπορούν να συνεισφέρουν προς αυτή την κατεύθυνση:

• Συμμετοχή των πολιτών στην οικονομική διαχείριση του δήμου (συμμετοχικός προϋπολογισμός).
• Συνεργασία με συλλόγους και άλλους φορείς
• Έμπρακτη ενίσχυση των κοινωνικών ομάδων και των συνεταιρισμών πολιτών
• Αξιοποίηση - παραχώρηση δημοτικής γης στους πολίτες (δημοτικοί κήποι, περιβόλια κλπ.)
• Αξιοποίηση - παραχώρηση δημοτικών κτηρίων και αιθουσών

Μία ακόμη πιο πρωτοποριακή ιδέα, η οποία βάζει τον πολίτη στην θέση του “ιδιοκτήτη” της δημόσιας περιουσίας, είναι το λεγόμενο crowd funding. Ο όρος σημαίνει χρηματοδότηση έργων κυρίως μικρού μεγέθους από τους ίδιους τους πολίτες. Με την διαδικασία αυτή, συγκεντρώνονται λίγα λίγα τα χρήματα που χρειάζονται για να γίνει ένα έργο, για το οποίο δεν υπάρχει άλλη χρηματοδότηση, πχ. από το κράτος ή την ευρωπαϊκή ένωση. Πριν ξεκινήσει η συλλογή χρημάτων γίνεται δημόσια διαβούλευση και αποφασίζεται η μορφή του έργου από τους ίδιους τους πολίτες που πρόκειται να το χρηματοδοτήσουν. Η χρηματοδότηση αυτή γίνεται με συγκεκριμένους όρους οι οποίοι φέρνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.

• Τα ονόματα των πολιτών που χρηματοδότησαν το έργο δημοσιοποιούνται χωρίς το ποσό που προσέφερε ο καθένας
• Ο καθένας μπορεί να προσφέρει όσα χρήματα θέλει, ξεκινώντας από πολύ μικρά ποσά ώστε να μπορούν να συμμετέχουν όλοι
• Οι κινήσεις του λογαριασμού δημοσιεύονται σε πραγματικό χρόνο
• Μόλις συγκεντρωθεί το ποσό του προϋπολογισμού ο λογαριασμός κλείνει αυτόματα
• Για τυχόν αναθεωρήσεις του προϋπολογισμού γίνεται εκ νέου δημόσια διαβούλευση

Έχουμε υποχρέωση να διεκδικήσουμε καταρχήν την δωρεάν παροχή των βασικών κοινωνικών αγαθών για όλους. Η παιδεία μας, η υγεία μας, το νερό μας, η ζωή μας δεν είναι εμπόρευμα. Δεν επιτρέπουμε σε κανέναν να τα ξεπουλήσει.